Tại hội thảo về dự thảo Nghị định của Chính phủ pháp luật chi tiết việc lập kế hoạch tài chính 5 năm và kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước (NSNN) 3 năm vừa diễn ra, ông Nguyễn Minh Tân – Phó vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước (Bộ Tài chính) thừa nhận chạm mặt khó trong việc soạn thảo Nghị định.
'Vấn đề còn hơi mới'
Ông Tân cho rằng đây là vấn đề còn hơi mới, tổ soạn thảo chưa với phổ biến kinh nghiệm thực tiễn bắt buộc yêu cầu tổ chức hội thảo xin ý kiến, đóng góp từ các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách, những chuyên gia tài chính quốc tế.
cụ thể, theo vị này, việc lập dự toán NSNN hàng năm đã không lường trước được những không may sẽ xảy ra trong 3 – 5 năm sau, do đó không có giải pháp ưa thích để giảm thiểu bội chi, kiểm soát nợ công vào những năm kinh tế vững mạnh dễ dãi, dành dư địa cho các năm gian nan.
Nhất là lúc sự tăng trưởng của nền kinh tế sở hữu xu thế giảm bớt, nguồn thu NSNN gặp gỡ gian nan thì cả bội chi ngân sách và dư nợ công đều mang xu hướng tăng mạnh, thậm chí bội chi NSNN trong 1 số năm đã vượt ngưỡng cho phép.
Hơn nữa, dự toán NSNN hàng năm mang xu thế tập trung vào các nhu cầu chi tiết của từng năm, dẫn đến phân tán nguồn lực, chưa tập trung vào các ưu tiên chiến lược trong trung dài hạn của nền kinh tế và tổng hợp nhu cầu của các năm thường vượt bản lĩnh bằng phẳng nguồn lực trong cả quá trình.
"Nhiều nhiệm vụ chi kéo dài trong 1 số năm, mà lập dự toán NSNN hàng năm không tính toán nhu cầu ngân sách từ khi mở đầu, tới khi kết thúc nhiệm vụ chi bắt buộc không đảm bảo được việc bố trí kinh phí thực hiện nhiệm vụ, là 1 trong các nguyên nhân dẫn đến việc kéo dài thời gian thực hiện, tiêu hao, nợ đọng…", ông Tân nêu thực tế.
Chuyên gia nước ngoài hiến kế
Trước thực tế trên, ông Marc Christoph Schumacher, Trưởng nhóm Dự án hiện đại hóa nền tài chính công cho rằng Việt Nam cần đưa ra những ưu tiên và phân ngã nguồn lực giúp xác định các mức độ và thành phần tiêu xài công đam mê với nhu cầu mới.
Dường như, nên lập kế hoạch tài chính trung hạn giúp đạt được 3 mục tiêu lớn của quản lý tiêu pha công đó là: tính tuân thủ tài khóa, hiệu suất phân ngã và hiệu suất khoa học. Muốn vậy, theo ông Marc Christoph Schumacher, các nhà hoạch định chính sách đề nghị xem xét tới toàn bộ những ngành, các chương trình, dự án để tái cơ cấu các khoản chi.
"Kế hoạch này giúp chuyển tải những mục tiêu và tránh tài khóa vĩ mô vào tổng ngân sách và những kế hoạch chi chi tiết theo cường bạo ưu tiên chi tiêu chiến lược", ông Marc Christoph Schumacher khẳng định.
Trong khi đấy, ông Jean-Marc Lepain, chuyên gia quốc tế đến từ Cơ quan hợp tác quốc tế Đức GIZ, cho hay theo kinh nghiệm quốc tế, với nhì dụng cụ lập kế hoạch tài khóa chính đó là khuôn khổ tài khóa trung hạn và khuôn khổ chi phí trung hạn.
Vị này lý giải khuôn khổ tài khóa trung hạn là dự báo tài khóa vĩ mô trung hạn (bao gồm tổng thu, chi và cân đối) và là 1 phiên bản trình bày các mục tiêu chính sách tài khóa và chỉ tiêu nhất quán với việc định hình kinh tế vĩ mô và bền vững tài khóa.
Khuôn khổ tài khóa trung hạn được thành lập dựa trên các dự đoán kinh tế vĩ mô trung hạn thực tế tính toán eps và nhất quán trong nội bộ. các thực hành phải chăng cùng với việc bình chọn các rủi ro tài khóa 1 phép tắc minh bạch sẽ chế tạo công đoạn dự đoán được đúng mực hơn.
"Ở Việt Nam, việc đưa ra những phân tích kinh tế vĩ mô và dự báo thu hoàn toản , quản lý nợ hiệu quả, mối gắn kết giữa kế hoạch 5 năm và kế hoạch 3 năm cũng như việc tích hợp kế hoạch đầu tư những năm tại cả cấp trung ương và địa phương sẽ là những khía cạnh then chốt cho chiến thắng của việc triển khai kế hoạch tài chính trung hạn", ông nhấn mạnh.